فرود آمدن
¯ اگر عادت داريد كه هميشه باسرعت حداقل افت پرواز كنيد بجاي اينكه براي فرود آمدن سرعت بگيريد،بايد متوجه باشيد كه در نزديكي زمين ممكن است باتغيير سرعت باد مواجه شويد (به نسبت سرعت باد) كه ممكن است شما را در چند متري زمين در واماندگي كامل قرار دهد .وقتي نزديك به فرود هستيد باسرعت بيشتري پرواز كنيد.
¯ حركت خرچنگي : شما تصميم گرفته ايد به محل فرود برويد ولي باد ا زجهت ديگري ميوزد . لازم است كه مانند حركت خرچنگ پرواز كنيد ،و نسبت به مسير پرواز تا محل فرود زاويه بگيريد.فرض كنيد باد از سمت چپ شما ميوزد (وقتي كه رو به محل فرود هستيد ) اگر مدام بال را رو به محل فرود نگه داريد مسير شما حالت يك مسير چرخش پيدا ميكند (به سمت راست ) و نهايتا از سمت راست محل فرود ،سر در مي آوريد و باد روبرو خواهيد داشت .البته شما مجبور هستيد كه دير يا زود خود را براي فرود رو به باد قرار دهيد ولي براي آنكه بهترين مسير را انتخاب كنيد بايد به نسبت سرعت وزش باد نسبت به محل فرود زاويه بگيريد (به سمت چپ ) توجه داشته باشيد كه در حركت خرچنگي شما مشغول يك چرخش مداوم نيستيد .به ياد داشته باشيد كه كوتاهترين مسير هميه باروبه هدف حركت كردن به دست نمي آيد .
¯ باران به شدت درافق ميبارد (در فاصله بيشتر از 10كيلومتر ) متوجه باشيد كه ممكن است به هنگام فرود ،باد به شدت افزايش پيدا كند . بادي كه از سقوط هوای سرد به همراه باران به سمت زمين و سپس پخش شدن آن ايجاد ميگردد.
¯ باد به شدت ميوزد و شما مجبور هستيد در محلي كه از وزش باد مخفي است فرود بياييد ومانند يك منطقه باز وسط جنگل بايد بين بد و بدتر را انتخاب كنيد :يا تكانها را كنترل كنيد و در موقع فرود به منطقه اي كه سرعت باد كاهش مي يابد دچار واماندگي كامل شويد و يافرض كنيد كه بدترين چيز يك توزدگي شيرجه مارپيچ Spiral Dive)) در نزديكي زمين خواهد بود و آنرا به آهسته پرواز كردن ترجيح دهيد و آماده باشيد به محض احساس وقوع دستهايتان را بالا ببريد.(متوجه ميشويد كه ضريب افت افزايش مي يابد)
¯ قصد فرود در منطقه بازي را داريد و باد به شدت ميوزد به خاطر داشته باشيد كه يك رديف درختان يا خانه ها ميتوانند مسافتي معادل 10 برابر ارتفاع خودشان ايجاد اغتشاش در هوا (Turbulence ) كنند:
¯ اگر قصد فرود آمدن روي يك سطح شيبدار را داريد و باد روبرو آنقدر نيست كه سرش شما را نسبت به زمين كاهش دهد تا بتوانيد فرود بياييد ، زاويه مسير پرواز را بامسير باد زياد كنيد (كاملا رو به باد پرواز نكنيد ) تا جائيكه شروع به كاهش ارتفاع كنيد و درست قبل از فرود آمدن به سمت باد بچرخيد و ترمزها را بكشيد تا فرود كامل شود .
¯ فرود آمده ايد و فكر ميكنيد كه هيچ اتفاقي نميتوانيد بيافتد ؟ به تازگي يك نفر بعد از فرود توسط بال كشيده شد و پس از آنكه در راه كشيده شدن ضربه اي خورد و بيهوش شد و درون رودخانه اي افتاد و مرد.
¯ هرچه باد قوي تر باشد كمتر احتياج به ترمز داريد.
¯ غبار شيطان (Dust Devil) به هنگام فرود : تا آنجاكه ممكن است از آنها فاصله بگيريد و اگر در محل فرود يك از آنها را مشاهده كرديد جاي ديگري فرود بيائيد . اگر براي مدتي بيش از يك ساعت مشغول پرواز بوده ايد مطمئن شويد كه پايتان خواب نرفته باشد مواظب بندهاي وريومتر روي پايتان باشيد.به پشت نشستن :اگر در هنگام فرود به عقب كشيده ميشويد (دنده عقب ميرويد) در صندلي بچرخيد و رايزرها را به صورت ضربدري در آوريد (ترمز نكنيد ) اين كار سرعت زميني شما را افزايش ميدهد ولي آسانتر است كه به جلو بدويد تا به پشت .
فرود آمدن روي سايت (Top Landing ) :
¯ شما عادت كرده ايد كه براي بالا نشستن از گرفتن گوشه ها (Big Ears ) استفاده كنيد چرا كه بال متعادل تر است و در توربولانسها امن تر به نظر ميرسد و افت بيشتري هم توليد ميكند .اما آيا فكر ميكنيد به اندازه كافي روي بال كنترل داريد كه اگر به جلو شيرجه كرد آنرا مهار كنيد؟ آيا ميتوانيد يك توزدگي از جلو كنترل كنيد ؟ فكر ميكنيد استفاده از پدال سرعت دهنده خطر توزدگي از جلو را بيشتر ميكند يا كمتر ميتوانيد به فيلم تو زدگي به هنگام گرفتن گوشه ها مراجعه كنيد (متاسفانه امكان قرار دادن تصاوير و فيلم ها در كتاب وجود نداشته است )
¯ زمان نزديك شدن براي بالا نشستن متوجه ميشويد كه ارتفاعتان زياد است: به هيچ وجه به ترمز زياد فشار نياوريد چراكه در هر لحظه ممكن است دچار واماندگي (Stall ) شويد .بهتر است كه سرعت بگيريد و دوباره داخل جريان صعودي بشويد و سپس دوباره براي ورود اقدام كنيد . هرگز از خيلي عقب براي فرود اقدام نكنيد چرا كه ممكن است وارد روتور شويد . سعي كنيد بجاي آنكه از عقب وارد شويد (Approach ) از بغل نزديك شده و درست قبل از نشستن رو به باد شويد ،بهترين مسير فرود را از خلبانان محلي بپرسيد.
¯ براي كاهش ميزان سرش و بهتر كردن فرود از بغل (راست يا چپ يا سايت ) به محل فرود نزديك شويد (حال فرض كنيم باد از سمت چپ ميوزد )تا آنجا كه ميتوانيد وزن خود را به سمت چپ بياندازيد و براي آنكه جهت خود حفظ كنيد (و نچرخيد ) ترمز سمت راست را بكشيد ،اين كار ميزان سرش Glide) ) را كاهش ميدهد كه خوب است . درست قبل از نشستن ترمز سمت را رها كنيد و بال روبه باد قرار ميگيرد و فرود ميآييد .
¯ چه چيزي از بالا فرود آمدن سخت تر است ؟ اينكه تصميم بگيريم اينكار را نكنيم اگر در منطقه ترمالهاي قوي و يا توربولانس ، دوباره در مورد اين كار فكر كنيد . اين تصميم گيري مخصوصا زماني كه ببينيد ديگران قبل از شما بالا نشسته اندكارمشكلي است مراقب اثر جو گروهي باشيد.
¯ بقيه را خبر كنيم –دارم فرود ميام –كاري كنيد كه كساني كه روي سايت هستند متوجه شوند كه شما داريد فرود مي آييد.ديگران حتما مايلند فرود آمدن يا نيامدن شما را ببينند و در عين حال باعث ميشود كه كسي در مسير پرواز شما بالش را بلند نكند يا ايجاد توربولانس ننمايد.
¯ براي كاهش ميزان سرش (در صورت لزوم ) از صندلي خارج شده و حالت ايستاده بگيريد .اين كار باعث ميشود پساي ايجاد شده توسط خلبانان زياد شود .
¯ فلاپ زدن (Flapping): بعضي از خلبانها {بالا و پايين بردن ترمز } از فلاپ زدن براي فرود آمدن روي سايت استفاده ميكنند تا نسبت برابه پسا ( Lift/Drag ) را كاهش دهند (در تايوان اين كار معمول است ).
اين تكنيك شامل كشيدن ترمز در فواصل زماني كوتاه (يكبار در ثانيه ) و تكرار آن ميشود .اگر هدف از اين كار تقليد از كار پرندگان به هنگام فرود است به ياد داشته باشيم كه ما نميتوانيم مانند آنها لبه حمله بال را عقب و جلو و بالا و پايين ببريم تا زاويه مسير پرواز را افزايش بدهيم آنچه مهم است آن است كه بال وامانده نشود آنچه به نظر ميرسد اين است كه اگر فلاپ زدن باعث ميشود كه جرياني به حالت بر عكس در مي آيد سريعتر از آنكه ما ترمز بعدي را بزنيم از روي بال عقب رانده ميشود و اين كار در ترمز زدن هاي پياپي تشديد نشود آنگاه فلاپ زدن بهتر از ترمز زدن مداوم ميشودو لي اين مسئله بدون جواب ميماند و آنچه كه مسلم است اين است كه فلاپ زدن جلوي واماندگي بال را نميگيرد بجاي اين كار ميتوانيد از چرخش هاي S شكل كوچك ،يا گرفتن گوشه ها استفاده كنيد.
فرود آمدن در آب:
اگر فرود آب اجتناب ناپذير است ،د رصندلي به عقب تكيه بدهيد و قفلهاي روي پاهايتان را باز كنيد . قفلهاي كه بافشار دكمه باز ميشوند فقط يك چيز لوكس نيستند چرا كه قفلهاي معمولي وقتي تحت كشش باشند به سختي باز ميشوند .برا ي تشخيص ارتفاع بجاي نگاه كردن به پايين به افق نگاه كنيد . وقتي حدود 3متر ارتفاع داشتيد ، قفل سينه را باز كنيد و از صندلي بيرون بپريد وقتي به سطح آب آمديد بلافاصله به بالا نگاه كنيد تا مطمئن شويد كه بال و بندها روي شما نمي افتند .اگر بال و بندها به طرف شما سقوط ميكنند ،به زير آب شيرجه برويد و شنا كنيد تا از آنها دور شويد.اگر در زير آب لاي بندها گير كرده ايد از چاقويي قلابي استفاده كنيد و به دنبال محافظ هو ا باشيد (Air Pockt ) در آبهاي عميق جريان دار اگر قفل باز شوي سريع نداريد فرود آمدن روي درخت ارجح خواهد بود .
¯ واماندگي خرچنگي ( اصلاح ) به اين نوع واماندگي نعل اسبي هم گفته ميشود .اشكال اين كار در اين است كه به محض رها كردن آويزهاي مركزي رايزر A بال مستعد انجام يك شيرجه خواهد بود كه نياز به كنترل خواهد داشت .در صورتي كه بال به صورت غير متقارن باز شود متعاقب آن شيرجه بال نيز غير متقارن بوده و شما را در موقعيت بدي قرار خواهد داد.
¯ هرگز در ارتفاع پايين دست به انجام مانورهاي آكروماتيك نزنيد.
¯ حركت رول و تو زدي غير متعادل Unbalanced Roll Motion Collaps به گفته Rob Mckenzie : اين موقعيت ناپايدار نيمي از بال را در حال بالا رفتن و نيمي از بال را در حال پايين آمدن نگه ميدارد .اين موقعيت ميتواند حاصل ا زخارج شدن از يك جريان صعودي يا وارد شدن نيمي از بال در يك جريان افت هوا باشد يا حاصل از يك مانور Wing Over نامتعادل باشد.بالي كه وارد يك جريان افت ميشود داراي زاويه حمله كمتري بوده و عموما باعث ميشود بال دچار تو زدگي شود . د رموارديكه اين حالت شديد باشد ، ممكن است بال چنان دچار تو زدگي شود كه گوشه هاي بال از جلوي سر خلبان رد شوند و اگر زماني كه بال د ر حال تا شدن به داخل باشد آويزها هنوزشكل خم داشته باشند احتمال دارد كه بال به زير آويزها برود نتيجه چنين حالتي معمولا ميتواند عبور آويزهاي C يا D از روي بال باشد كه به آن اصطلاحا كراوات ميگويند.
¯ فرمان دادن بدون ترمز زماني كه يك آشغال در بند ترمز گير كرده يابند ترمز از جاي خود جدا شده است ميتوانيد باكشيدن آخرين رايزرها به نرمي فرمان وارد كنيد چرخهايي كه به اين روش ميزنيد بسيارآهسته خواهند بود ولي حداقل كنترل جهت پرواز رادر دست داريد جابجا كردن وزن هم ميتواند مفيد باشد.
¯ بجاي نگاه كردن به جايي كه نگران هستيم به آن برخورد كنيم بهتر است به جايي نگاه كنيم كه ميخواهيم آنجا برويم (به اين كار كليد كردن يا Fixation ) بعضي از خلبانان به همين دليل ساده باتك درخت وسط يك دشت تصادف ميكنند.
¯ اگر يك فرود اضطراري داشته ايد و فكر ميكنيد صدمه ديده ايد ،بالتان را جمع نشده و تا حدامكان در معرض ديد قرار دهيد تا ديگران شما را راحت تر پيدا كنند و متوجه شوند كه صدمه ديده ايد .اگر صدمه نديده ايد بالتان را جمع كنيد.
¯ برف درون بال اگر توده برف كپه در درون بالتان داشته باشيد ( احتمالا به هنگام كنترل بال روي زمين ) در هنگام پرواز برفها در انتهاي لبه فرا ر جمع خواهند شد و به صورت ترمز اضافي عمل خواهند كرد بطوريكه ترمزها قدري نرمتر به نظر ميرسند . اگر وزن برف انباشته شده به حد خطر ناك برسد ( 5 كيلو گرم در هر سمت بال )ميتواند ايجاد واماندگي كامل كند.
¯ واماندگي خرچنگي ( موارد استفاده ) : به اين نوع واماندگي ؛نعل اسبي ؛ هم گفته ميشود من تا بحال هيچ خاصيتي در اين تكنيك پيدا نكرد ه ام كه تكنيك هاي ديگر مثل B – Line يا شيرجه مارپيچ ( Spiral dive ) كاملتر آن را نداشته باشند.اين تكنيك شامل كشيدن و نگه داشتن بندهاي مياني (مركزي ) رايزر A و يا B ميشود به طوريكه گوشه ها ي بال به جلو حركت كنند.زماني بود ( حدودا تا سال 92 ) كه خيلي ا زبالها فقط دو رايزر داشتند كه نميشد باآنها B-Line انجام داد بنابراين تكنيك به عنوان يك روش كاهش سريع ارتفاع استفاده ميشدتنها مزيت كوچكي كه اين روش دارد اين است كه قدر ت كمتري براي كشيدن بندها لازم است . مضرات استفاده از اين تكنيك در مطلب واماندگي خرچنگي ( اصلاح ) آمده است همچنين اين كار خطر ايجاد كراوات در بال را افزايش ميدهد.
¯ كاهش ارتفاع ميتواند باعث درد گوش شود . اين حالت حاصل تفاوت فشار بالا در بيرون گوش و فشار كم در گوش داخلي (در داخل سر ) است . ميتوانيد بابستن دهان و گرفتن دماغ و بيرون دادن هوا به آرامي فشار داخل را تنظيم كنيد ( به اين كار ميگويند :VALSALVA از دميدن شديد و باد كردن فضاي داخل گوش خودداري كنيد.توجه داشته باشيد كه تفاوت فشار گوش در هنگام ارتفاع گرفتن خود به خود تنظيم ميشود.
لوپ (LOOPING) (روش انجام كار):
چه لزومي دارد كه اين كار را بكنيد ؟
فقط زماني دست به انجام اين كار بزنيد كه روي آب باشيد و يك گروه نجات هم آماده كمك باشند ( همچنين به مطلب فرود در آب مراجعه كنيد)
ابتدا يك شيرجه مارپيچ بسيار بسته را اجرا ميكنيد سپس باجابجايي شديد وزن ا زآن خارج شده و داخل لوپ ميشويد ( اين مانور بسيار غير عادي بوده فشار ناشي از سرعت زياد را تجربه خواهيد كرد ) اشتباهي كه در انجام اين مانور بسيار مشاهده ميشود ، استفاده از ترمز است اين كار انرژي جنبشي شما را كاهش داده و شما را در خطر افتادن به درون بال و يك لوپ ناقص قرار ميدهد .
¯ تو زدگي غير متقارن (روش انجام ) دلائلي كه ممكن است بخواهيد اين كار را انجام دهيد ميتواند باز كردن كراوات در بال يا تمرين بازكردن تو زدگي بال و يا افزايش ضريب افت كه روش مناسبي نيست ، باشد.براي ايجاد تو زدگي ترمزها را در دست نگاه داريد ، چند تا از آويزهاي رايزر A را در يك طرف به پايين بكشيد . براي ايجاد تو زدگي 50% ميتوانيد يكي از رايزرهاي A را به پايين بكشيد براي باز كردن ان مطلب تو زدگي نا متقارن ( اصلاح ) مراجعه كنيد.
¯ تئوري واماندگي : واماندگي زماني اتفاق مي افتد كه جريان برگشت هوا در روي بال به حد معيني برسد واماند ه كردن بال بستگي به اين دارد كه چه مقدار ترمز را براي چه مدت زماني به بال وارد كنيد.ميتوان باوارد كردن ترمز كمتر در مدت زمان طولاني بال را وامانده كرد در حالي كه همان مقدار ترمز در زمان كوتاه باعث واماندگي نميشود .( به مطلب Flapping و واماندگي كامل ( روش انجام رجوع كنيد )
¯ واماندگي كامل (روش انجام ) : دلائلي كه ممكن است بخواهيد اين كار راانجام دهيد عبارتند از :
1 – بدليل گير كردن يك آشغال ، بال شما قابل كنترل نيست و شما چتر كمكي هم نداريد ولي ارتفاع كافي داريد .
2- ميخواهيد خروج ا زواماندگي را تمرين كنيد.
براي ايجاد واماندگي : ترمز زيادي را در زمان طولاني نگه داريد . به هيچ وجه ترمزها را زماني كه بال فرو ميريزد و شما را به عقب ميكشد رها نكنيد ممكن است دچا ريك شيرجه شديد بشويد به طوري كه بال به زير شما پرتاب شود{ تصاوير موجود نشان دهنده خلباناني است كه به دليل زود رها كردن ترمزها دچار شيرجه شديد شده و داخل بال افتاده اند
ابتدا سعي كنيد به يك سقوط يكنواخت برسيد ( ترمزها را كاملا كشيده نگه داريد )براي خروج ا زواماندگي كامل (اصلاح )؛ رجوع كنيد.
اگر شما تابحال بايك بال مبتدي پرواز كرده ايد و اكنون يك بال پيشرفه داريد حتما در ميزان ترمزي كه به بال وارد ميكنيد تجديد نظر كنيد .
راب وايتهال د رمجله ALOFT د ر پاسخ به پرسشي كه سوال كرده بودند : آيا شما فرا گيري واماندگي را براي خلبانان توصيه ميكنيد ؟ گفته است : ميتوان هردو روش را در پيش گرفت بسيار خوب است كه تا حد امكان در مورد بال خود اطلاعات داشته باشيم اما واماندگي ،كار بسيار خطرناكي است و د راين مورد راه دومي وجود ندارد .
ودر پاسخ به اين سوال قطعا منفي است چرا كه دردسرهاي حاصل ا زانجام اين كار بسيار بيشتر از دردسرهايي است كه شما باانجام آن از آنها جلوگيري ميكنيد . پس به مشكلاتش نمي ارزد و باعث نجات دادن شما از هيچ مصيبتي نميشود واماندگي ها فقط فرمهاي بدر نخوري از سقوط هستند كه بسيار سخت و گيج كنند ه اندبه نظر از آن چيزهايي است كه بايد بگذاريم براي خلبانان آزمايشي[واقعا ]
¯ چرخش گود ( SPIN ) (روش انجام ):
چرخش گود فقط توسط توسط خود خلبانان به وجود مي آيد يك گلايدر فقط زماني وارد چرخش گود ميشود كه خلبان ترمز يك طرف را چنان بكشد كه بال د ريك نيمه دچار واماندگي شود . چرخش گود تا زماني كه خلبان ترمز را پايين نگه دارد ادامه پيدا ميكند. و زماني كه ترمز كاملا رها به پرواز عادي برميگردد براي اصلاح اين موقعيت رجوع كنيد به مطلب چرخش گود (اصلاح )
¯ سكته قلبي به هنگام پرواز يا هنگامي كه تنها هستيد: وقتي كه ضربان قلب شما ا زحالت عادي خارج و احساس سر گيجه كنيد تنها 10 ثانيه تا از دست دادن هوشياري فرصت داريد . ميتوانيد باسرفه كردن هاي شديد و پشت سر هم به خودتان كمك كنيد و قبل ازهر سرفه نفس عميق بكشيد .
سرفه ها بايد عميق و طولاني باشند به طوريكه خلط را از اعماق سينه خارج كنند . عمل سرفه و تنفس را هر 2 ثانيه تكرار كنيد و ادامه دهيد تا كمك برسد يا آنكه احساس كنيد ضربان قلبتان به حالت عادي برگشته است . نفسهاي عميق ، اكسيژن را به ماهيچه هاي قلب ميرساند و سرفه ها باعث فشار دادن قلب ميشوند تابه ريتم عادي خود برگردد و چرخش خون را بين نفسها انجام دهد . ميتوانيد براي كمك فرياد بكشيد يا از تلفن استفاده كنيد.
¯ هواپيما در مسير پرواز : اگر يك هواپيما {يا هر وسيله پرونده بزرگ ديگري } به سمت شما در حال پرواز است ، بايك چرخش گود و زاويه جانبي زياد به طوريكه توجه خلبان آن هواپيما جلب شود و به سمتي كه سريعتر از مسير آن خارج شويد برويد. اگر در كنار ديواره هستيد همانجا بمانيد.
¯ آويز بال (اصلاح ): اگر اين حالت براي شما اتفاق افتاده و بال نامتعادل بوده و يا امكان حفظ مسير وجود ندارد توجه داشته باشيد كه اين حالت باكراوات متفاوت است
چنين وضعيتي ميتواند به دليل يك تو زدگي ياحركت رول غير متعادل افتاده يا اشتباه د ركنترل بال به هنگام بلند شدن پيش بيايد . اگر چتر كمكي داريد هم اكنون زمان استفاده از آن است . اگر چتر كمكي نداريد يا به خاطر ارتفاع زياد قصد استفاده از آن نداريد ،به روشهاي زير عمل كنيد.:
آقاي راب مكنزي ميگويد تنها روش تضمين شده براي اين موقعيت ( البته اگر اصولا چيزي بتوان در اين ورزش تضمين كرد ) كشيدن آويزهاي منتهي به گوشه ها به طرف پايين و به طرف خلبان است تا حدي كه بال تا قسمتي كه آويز روي آن قرار گرفته تا شده و مشكل حل شود.
[روش دوم ] يك توزدگي 50در صدي در جهتي كه بال مشكل دارد ايجاد كنيد و اميدوار باشيد كه بعد از باز شدن مجدد بال مشكل رفع شده باشد.
رايزرهاي به هم پيچيده (به دليل چرخش صندلي ) ممكن است بدليل خطا در كنترل بال به هنگام بلند شدن روي هوا متوجه پيچيدگي د رهرد و رايزرها به دليل يك دور چرخش كامل صندلي بشويد اين اتفاق به تازگي براي من افتاده است